I. Aktywnie angażujemy się w kształtowanie mechanizmów rynkowych w ramach budowy europejskiego rynku energii elektrycznej, z uwzględnieniem uwarunkowań krajowego rynku energii. Czytaj dalej

II. Dbamy o rozwój korzystnych warunków rynkowych dla zapewnienia efektywnej i bezpiecznej pracy krajowego systemu elektroenergetycznego jako elementu rynku europejskiego. Czytaj dalej

IIII. Wspieramy aktywny udział odbiorców w mechanizmach rynkowych. Czytaj dalej

• Pracujemy nad rozwojem SIDC i SDAC – do najważniejszych inicjatyw należą:
  
  • w obszarze SDAC – wdrożenie 15-minutowych produktów rynkowych (Day-Ahead 15 min MTU);
  • w obszarze SIDC:

(i.) wprowadzenie trybu aukcyjnego (Intraday Auctions – IDA), w ramach którego dla poszczególnych obszarów rynkowych są wyznaczane ceny stanowiące podstawę do wyznaczania przychodu z alokacji (congestion rent) dla poszczególnych granic,
(ii.) implementacja 15-minutowych produktów rynkowych (Intraday 15min MTU),
(iii.) wdrożenie metody FBA jako docelowego rozwiązania dla SIDC.

• Przedstawiciele PSE są zaangażowani w prace instytucji oraz agencji europejskich:
  
  • Europejska Sieć Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ang. European Network of Transmission System Operators for Electricity – ENTSO-E). W skład ENTSO-E wchodzi 40 operatorów systemów przesyłowych z 36 krajów. Najważniejszymi elementami struktury roboczej ENTSO-E są:
    
    • Komitet Rynku (Market Committee),
    • Komitet Rozwoju Systemu (System Development Committee),
    • Komitet Pracy Systemu (System Operations Committee),
    • Komitet Badań, Rozwoju i Innowacji (Research, Development & Innovation Committee),
    • Komitet ds. Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (Information and Communication Technologies Committee),

    • Grupa ds. Prawa i Regulacji działająca na zasadach komitetu (Legal and Regulatory Group).

      W każdym z nich PSE mają swoją reprezentację.

  • Komisja Europejska. Współpraca w zakresie identyfikacji infrastruktury krytycznej zgodnie z Dyrektywą Rady 2008/114/WE z 8 grudnia 2008 r. w sprawie rozpoznawania i wyznaczania europejskiej infrastruktury krytycznej oraz oceny potrzeb w zakresie poprawy jej ochrony.
  • Parlament Europejski, ACER. Współpraca dotyczy koordynacji prac w Radzie Unii Europejskiej.

• Realizujemy zadania na wszystkich szczeblach organizacji ENTSO-E poprzez zaangażowanie blisko 110 przedstawicieli naszej spółki. Kompetencje naszych pracowników zapewniają działania w strukturach o różnym stopniu złożoności i odpowiedzialności, jak grupy o charakterze strategiczno-decyzyjnym, operacyjno-wdrożeniowym i wspierającym.

• Udostępnienie zdolności przesyłowych przez PSE w 2023 roku:
  
  • w aukcji rocznej,
  • w aukcji miesięcznej,
  • w ramach rynku dnia następnego wymiany międzysystemowej,
  • w ramach rynku dnia bieżącego wymiany międzysystemowej.
    
    

• Przeprowadzamy aukcje główne na polskim rynku mocy. W 2023 r. PSE przeprowadziły ósmą na polskim rynku mocy aukcję główną, która objęła rok dostaw 2028. W wyniku aukcji zawarto łącznie 159 umów mocowych, w tym 40 umów na okres dłuższy niż jeden rok. Podobnie, jak w przypadku aukcji głównej na rok dostaw 2027, również do aukcji głównej na rok dostaw 2028 dopuszczone zostały wyłącznie jednostki rynku mocy spełniające limit emisji dwutlenku węgla na poziomie 550 g/kWh.
• Przeprowadzamy aukcje dodatkowe na polskim rynku mocy. W 2023 r. zostały przeprowadzone aukcje dodatkowe na poszczególne kwartały roku dostaw 2024.

• Liczba granic objętych mechanizmem rynkowym zgodnym z europejskim modelem docelowym ─ pięć granic:
  
  • Polska ─ Szwecja,
  • Polska ─ Litwa,
  • Polska ─ Niemcy,
  • Polska ─ Czechy,
  • Polska ─ Słowacja.

Granice Polski objęte mechanizmem Single Day-Ahead Coupling (SDAC): PL-CZ, PL-DE, PL-LT (LitPol Link), PL-SE (SwePol Link), PL-SK, z czego granice PL-CZ, PL-DE, PL-SK są objęte mechanizmem Core Flow-Based Market Coupling. Zdolności przesyłowe dla połączeń LitPol Link i SwePol Link są wyznaczane na podstawie metody NTC.

Granice Polski objęte mechanizmem Single Intraday Coupling (SIDC): PL-CZ, PL-DE, PL-LT (LitPol Link), PL-SE (SwePol Link), PL-SK.

Usługa IRP ─ wdrożenie w 2021 r. rynku mocy oraz pozostałe zmiany na krajowym rynku energii spowodowały konieczność opracowania i wdrożenia nowej usługi systemowej związanej z redukcją poboru energii przez odbiorców w KSE. Tą usługą jest Interwencyjna ofertowa redukcja poboru mocy przez odbiorców (IRP), która zastąpiła dotychczasowe programy DSR. W usłudze IRP wolumen wielkości redukcji nie jest określony – produkty i moce stają się znane dla OSP po zebraniu propozycji sprzedaży (ofert) złożonych przez dostawców usługi w odpowiedzi na wezwanie. IRP jest dobrowolna i elastyczna – dostawcy nie mają obowiązku składania propozycji sprzedaży w odpowiedzi na wezwanie.

PSE wdrożyły nowy model kontraktowania usługi IRP na okres od 25 marca 2022 r. do 28 lutego 2023 r. System Kwalifikowania Dostawców Usługi IRP, który umożliwia sprawną i efektywną weryfikację dostawców oraz zawieranie umów na usługę IRP. Podmioty spełniające kryteria usługi, określone w Regulaminie Systemu Kwalifikowania Dostawców Usługi IRP, mogły składać wnioski o zawarcie umowy za pośrednictwem Platformy Zakupowej PSE. Wnioski były przyjmowane w trybie ciągłym od 25 marca 2022 r. do 28 lutego 2023 r. Okres obowiązywania danej umowy mógł być różny dla poszczególnych dostawców, w zależności od terminu podpisania umowy, ale świadczenie usługi mogło rozpocząć się nie wcześniej niż 1 kwietnia 2022 roku. Zawartych zostało 5 umów, które obowiązywały do 31 marca 2023 roku.

Na kolejnym etapie, w marcu 2023 r., PSE ogłosiły nabór do Systemu Kwalifikowania Dostawców Usługi IRP na okres od 1 kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 roku.

Liczba dostawców, z którymi PSE posiadały zawarte umowy o świadczenie usługi IRP w 2023 r., to:

• 5 – w okresie 1.04.2022-31.03.2023,
• 6 – w okresie 1.04.2023-31.12.2023.

W okresie 1.01.2024-31.03.2024 PSE posiadały zawarte umowy z 5 dostawcami usługi IRP, aby zapewnić ciągłość świadczenia usług, a w marcu 2024 r. PSE ogłosiły nabór do Systemu Kwalifikowania Dostawców Usługi IRP na okres od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r. Na dzień 13.06.2024 r. PSE zawarły 5 umów na świadczenia usługi IRP na ww. okres.

Usługa IZP - w 2023 r. PSE rozpoczęły prace nad wprowadzeniem nowej usługi wykorzystywanej przez OSP w sytuacji nadpodaży generacji energii elektrycznej w KSE, tj. nowej usługi Interwencyjnego ofertowego zwiększenia poboru mocy przez odbiorców (IZP). IZP zapewnia OSP dostęp do szybkiej rezerwy interwencyjnej w zakresie zwiększenia wielkości mocy pobieranej przez odbiorców na polecenie OSP.

Prezes URE, decyzją z 20 grudnia 2023 r., dokonał zmian Warunków Dotyczących Bilansowania (WBD), które wprowadziły do katalogu usług systemowych w zakresie rezerwy interwencyjnej nową usługę IZP. Ze względu na postanowienia nowych WDB, które weszły w życie 14 czerwca 2024 r., Prezes URE decyzją z 31 maja 2024 r. zatwierdził zmiany IRiESP określone w Karcie aktualizacji, na mocy których usługa IZP została wprowadzona do IRiESP.

Zgodnie z założeniami, usługa IZP polega na prawie do oferowania zwiększenia obciążenia i zobowiązaniu do wykonania, za wynagrodzeniem, zwiększenia obciążenia w wielkości zaoferowanej, jednakże bez wynagrodzenia za gotowość do świadczenia tej usługi. Wprowadzenie usługi IZP zwiększy liczbę narzędzi OSP do bilansowania KSE. Usługa będzie mogła być wykorzystywana w szczególności w celu zwiększania poboru mocy w okresach wysokiej generacji ze źródeł OZE oraz niskiego zapotrzebowania na energię elektryczną w KSE. Nowa usługa wpłynie na ograniczenie konieczności nierynkowego redysponowania źródeł OZE. W ramach IZP możliwe będzie wykorzystanie istniejącego potencjału odbiorców energii elektrycznej posiadających certyfikaty dla ORed, czyli dokumenty uprawniające do udziału w programie DSR.