.png)
2
24 h/7
24h/7 - 24 godziny na dobę, 7 dniu w tygodniu
A
AIT
Wskaźnik średniego czasu trwania przerwy w systemie przesyłowym elektroenergetycznym. Wyrażany w minutach na rok, stanowi iloczyn liczby 60 i wskaźnika energii niedostarczonej przez system przesyłowy elektroenergetyczny (ENS) podzielony przez wyrażoną w MW średnią moc dostarczoną przez system przesyłowy elektroenergetyczny
ARA
Porty ARA (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpia)
ATC allocation metod
Metoda wyznaczania i alokacji zdolności przesyłowych na granicy pomiędzy systemami lub strefami, w której handlowe wielkości mocy przesyłowej są oferowane na bazie uzgodnień dokonanych pomiędzy operatorami dwóch sąsiadujących stref cenowych w okresie przed alokowaniem mocy (tj. przed aukcją mocy), w oparciu o fizyczne właściwości tych stref oraz z uwzględnieniem ograniczeń sieciowych i spodziewanego zapotrzebowania na handlowe zdolności przesyłu
B
BIM
Building Information Modeling
C
CACM
Capacity Allocation and Congestion Management
CEE
region Europy Środkowej i Wschodniej
CERT PSE
Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe PSE
CJI
Centralna Jednostka Inwestycyjna
CO
-
Core
region powstały z połączenia regionów CEE i CWE
Core CCR
Core Capacity Calculation Region; region obejmujący obszary rynkowe Austrii, Belgii, Czech, Chorwacji, Francji, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Słowenii
CWE
region Europy Centralno-Zachodniej
D
Dzień sporządzenia sprawozdania
14 listopada 2022 r.
E
EB GL
Wytyczne dotyczące bilansowania energii elektrycznej to wytyczne rynkowe dotyczące zasad bilansowania w odniesieniu do systemów elektroenergetycznych. Wytyczne dotyczące bilansowania ustanawiają przepisy w zakresie zakupu mocy bilansującej, aktywacji energii bilansującej oraz rozliczeń finansowych w tym zakresie. Powołują one również europejskie platformy wymiany energii bilansującej oraz definiują zasady dotyczące międzyobszarowej wymiany energii i mocy bilansującej
EMS
Energy Management Systems
ENS
Wskaźnik energii elektrycznej niedostarczonej przez system przesyłowy elektroenergetyczny. Wyrażony w MWh na rok, stanowi sumę iloczynów mocy niedostarczonej wskutek przerwy i czasu jej trwania. Obejmuje przerwy krótkie, długie oraz bardzo długie, z uwzględnieniem przerw katastrofalnych i bez uwzględnienia tych przerw
ENTSO-E
Europejska Organizacja Operatorów Systemów Przesyłowych Energii Elektrycznej
ESG
E-environment, S-social, G-governance
EV
pojazdy elektryczne (od ang. electric vehicles)
F
FBA
Flow-Based Allocation
FBA MC
Flow-Based Market Coupling
FNM
Full Network Model
G
GK PSE
Grupa Kapitałowa PSE
Główna lokalizacja organizacji
Centrala z siedzibą w Konstancinie-Jeziornie
GRI Standards
Global Reporting Initiative Standards
H
HSEQ
Health and Safety, Environment and Quality
I
ICT
Information Communication Technology
IEC
Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (ang. International Electrotechnical Commission)
IK
infrastruktura krytyczna
INEA
Innovation and Networks Executive Agency
IoT
Internet of Things
IP DSR
Interwencyjny Program DSR
IRiESP
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej
IT
Information Technology
J
JWCD
Jednostki Wytwórcze Centralnie Dysponowane
K
KE
Komisja Europejska
Kooptymalizacja
jednoczesny zakup energii oraz rezerw
KSE
krajowy system elektroenergetyczny, zwany również systemem elektroenergetycznym
KSH
Kodeks Spółek Handlowych
kWp
Jednostka określająca, jaką wydajność mogą osiągnąć panele fotowoltaiczne przy pracy w tzw. standardowych warunkach pomiarowych. kWp określa, ile energii elektrycznej (1 kWh) jest w stanie wyprodukować dany panel lub cała instalacja fotowoltaiczna
L
LIP
Local Implementation Project
location-based
obliczenia wykonane tą metodą odzwierciedlają emisję wynikającą ze zużycia zakupionej energii elektrycznej. Emisja liczona jest na podstawie wskaźnika średniego dla Polski, co przedstawia faktyczną wielkość emisji powstałych na terenie kraju. Wskaźnik ten jest publikowany na stronach KOBiZE
Lokalizacje ZKO PSE
lokalizacje zamiejscowych komórek organizacyjnych w Warszawie, Radomiu, Katowicach, Poznaniu oraz w Bydgoszczy
LZO
Lotne związki organiczne
M
MARI, PICASSO i TERRE
to międzynarodowe projekty OSP mające na celu ustanowienie europejskich platform wymiany energii bilansującej: automatycznej i manualnej rezerwy odbudowy częstotliwości, jak również kompensowania niezbilansowań
market-based
obliczenia wykonane tą metodą odzwierciedlają emisję wynikającą ze zużycia zakupionej energii elektrycznej, która liczona jest na podstawie wskaźnika publikowanego przez konkretnego sprzedawcę energii
Model Leontiefa
model do mierzenia wpływu ma postać równania macierzowego, oparty jest na przepływach międzygałęziowych tzw. makroekonomicznym modelu gospodarki. Dla wszystkich kategorii wpływu i ich wymiarów zastały wykonane obliczenia. Dane do wyliczenia wpływu ekonomicznego PSE pozyskiwane są z dwóch źródeł: dane wewnętrzne PSE oraz dane zewnętrzne: Tablice przepływów międzygałęziowych udostępniane przez GUS zagregowane zgodnie ze specyfiką działalności badanej spółki, uwzględniając jej dostawców oraz odbiorców.
MW
megawat
N
NCBiR
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
NEMO
Nominated Electricity Market Operator.
Podmiot wyznaczony przez Prezesa URE albo właściwy organ regulacyjny w innym państwie członkowskim do wykonywania zadań związanych z Jednolitym łączeniem Rynków Dnia Następnego lub Dnia Bieżącego
nJWCD
jednostka wytwórcza niebędąca jednostką wytwórczą centralnie dysponowaną
NN
najwyższe napięcia
nN
niskie napięcia
O
ODM
Obszarowa Dyspozycja Mocy
ORed
obiekty redukcji
ORM
Operacyjna Rezerwa Mocy
OSD
Operator systemu dystrybucyjnego – przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi
OSP
Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego – przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami elektroenergetycznymi
OT
Operational Technology
OZE
odnawialne źródła energii
P
PEC
Prosumencka Chmura Energii (ang. Prosumer Energy Cloud)
PEM
pole elektromagnetyczne
Platforma XBID
Informatyczna platforma handlowa transgranicznego Jednolitego łączenia Rynków Dnia Bieżącego, opierająca się na centralnym systemie informatycznym połączonym z lokalnymi systemami transakcyjnymi NEMO i Operatorów Systemów Przesyłowych, umożliwiająca Jednolite łączenie Rynków Dnia Bieżącego
Produkcja globalna
Produkcja globalna to suma:
- przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) własnej produkcji,
- zmiany stanu zapasów produktów,
- kosztu wytworzenia produktów na własne potrzeby,
- marży handlowej na towarach zakupionych do odsprzedaży
PRSP
Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną, zwany też „Planem Rozwoju Sieci Przesyłowej”. Sporządzany przez OSP na 10 lat, jest dokumentem kierunkowym. Zawiera plan zamierzeń inwestycyjnych w zakresie sieci przesyłowej o charakterze modernizacyjno-rozwojowym, których realizacja przyczynia się do poprawy warunków technicznych i ekonomicznych pracy krajowego systemu elektroenergetycznego. PRSP uwzględni strategiczne krajowe cele rozwoju sektora elektroenergetycznego oraz regulacje i plany unijne w zakresie rozwoju połączeń transgranicznych. Na etapie sporządzana podlega konsultacjom z zainteresowanymi stronami i jest uzgadniany z Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki
PZI
Plan zamierzeń inwestycyjnych PSE
R
RCC
Regionalne Centra koordynacyjne (ang. Regional Coordination Centres)
RCM
Reliability Centered Maintenance
RCN
Regionalne Centrum Nadzoru
RDB
rynek dnia bieżącego (ang. Intra-Day Market)
RDN
rynek dnia następnego (ang. Day Ahead Market)
Redispatching
Środek uruchamiany przez jednego lub kilku operatorów systemów – poprzez zmianę schematu wytwarzania lub obciążenia – w celu zmiany fizycznych przepływów w ramach systemu przesyłowego oraz zmniejszenia ograniczeń fizycznych
RGCE
Regional Group Continental Europe
RM
rynek mocy
ROC
regionalne centrum operacyjne (ang. Regional Operation Center)
RSCI
regionalne centra koordynacji i nadzoru (ang. Regional Security Coordination Initiatives)
S
SCADA
Supervisory Control and Data Acquisition
SCED
Security Constrained Economic Dispatch
SCUC
Security Constrained Unit Commitment
SDAC
Jednolite łączenie Rynków Dnia Następnego (Single Day-Ahead Coupling). Proces, w ramach, którego złożone zlecenia są kojarzone jednocześnie z alokacją międzyobszarowych zdolności przesyłowych
SE
Stacja elektroenergetyczna
SIDC
Jednolite łączenie Rynków Dnia Bieżącego (Single Intra-Day Coupling).
Proces, w ramach, którego złożone zlecenia są kojarzone w sposób ciągły, a jednocześnie alokowane są międzyobszarowe zdolności przesyłowe
SN
średnie napięcia
SOGL
Wytyczne dotyczące pracy systemu przesyłowego energii elektrycznej (ang. System Operation Guideline)
SOGL
System Operation Guidelines
Spółka
PSE
SRO
Szczegółowy Regulamin Organizacyjny
SwePol
połączenie Polska-Szwecja
T
TSC
Transmission System Operators Security Cooperation; inicjatywa powołana w grudniu 2008 r., mająca na celu podniesienie bezpieczeństwa pracy połączonych systemów elektroenergetycznych w Europie Środkowej poprzez zintensyfikowanie współpracy międzyoperatorskiej
TSCNET
Spółka TSCNET Services GmbH, której działalność obejmuje usługi wsparcia technicznego operatorów systemów przesyłowych w procesach planowania operacyjnego oraz wsparcia przy realizacji zadań koncepcyjnych prowadzonych w ramach inicjatywy regionalnej TSO Security Cooperation. Udziałowcami TSCNET Services jest kilkunastu europejskich operatorów systemów przesyłowych
TSO
transmission system operator
U
UE
Unia Europejska
URE
Urząd Regulacji Energetyki
W
wartość dodana
to różnica pomiędzy produkcją globalną a zużyciem pośrednim
WCD
wskaźnik ciągłości dostaw energii elektrycznej
WN
wysokie napięcia
WZ
Walne Zgromadzenie
X
XBR
dwustronny redispatching
Z
ZUZP
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy
Zużycie pośrednie
Zużycie pośrednie obejmuje: łącznie wartość zużytych materiałów netto, surowców, paliw, energii, gazów technicznych, usług obcych, wydatki na podróże służbowe i inne koszty1.
1Dla PSE zużycie pośrednie zostało obliczone na podstawie danych z rachunku zysków i strat poprzez agregację kosztów do poziomu gałęzi gospodarki uwzględnionych w modelu. Następnie odjęto tzw. koszty osierocone oraz środki przekazywane przez PSE do Zarządcy Rozliczeń z tytułu opłaty OZE, gdyż koszty te nie stanowią elementu zużycia pośredniego. Takie podejście zastosowano również przy obliczeniach we wcześniejszych latach (2017, 2018, 2020)